Στεγανοποίηση, προστασία σκυροδέματος, θερμομόνωση και σεισμική μόνωση υπογείων

Η FIBRAN κατά της βίας και της παρενόχλησης στο χώρο εργασίας
07/09/2022
#JobAlert Ζητείται Βοηθός IT
16/11/2022
Η FIBRAN κατά της βίας και της παρενόχλησης στο χώρο εργασίας
07/09/2022
#JobAlert Ζητείται Βοηθός IT
16/11/2022

Στεγανοποίηση, προστασία σκυροδέματος, θερμομόνωση και σεισμική μόνωση υπογείων

Χρήστος Χατζηάστρου, Χημικός ΜSc. Χημείας Δομικών Υλικών, Δ/ντής Τεχνικής Υποστήριξης FIBRAN

Τα υπόγεια των κτηρίων αποτελούν τμήματα που χρήζουν ιδιαίτερης μέριμνας ως προς την κατασκευή τους καθώς καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ένα σύνθετο πρόβλημα: την στεγανοποίηση, την προστασία του σκυροδέματος, τη θερμομόνωση σε ένα μόνιμα υγρό περιβάλλον αλλά και τη σεισμική μόνωση.

Στεγανοποίηση και Προστασία Σκυροδέματος

Η εμφάνιση προβλημάτων εισροής υδάτων σε υπόγεια οικοδομών είναι ένα από τα πλέον δύσκολα αντιμετωπίσιμα προβλήματα στεγανοποίησης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως πολλές φορές το πρόβλημα εμφανίζεται αρκετά χρόνια μετά την κατασκευή μιας οικοδομής. Πράγματι μια οικοδομή μπορεί να έχει κτιστεί σε έδαφος, όπου κατά την εκσκαφή για την ανέγερσή της αυτό να ήταν απολύτως στεγνό, ωστόσο με την πάροδο των ετών αυτό ενδέχεται να μεταβληθεί. Οι αιτίες του φαινομένου μπορεί να είναι περισσότερες από μία ενδεχομένως και συνδυασμός πολλών αιτιών. Μερικές από τις συχνότερες είναι:

  • η άνοδος του υδροφόρου ορίζοντα λόγω της κλιματικής αλλαγής,
  • η αλλαγή κατεύθυνσης υπογείων ποταμών λόγω ακραίων κλιματολογικών μεταβολών,
  • η εισχώρηση υπογείων θαλασσίων υδάτων στην ξηρά επίσης λόγω κλιματολογικών αλλαγών,
  • η διαρροή υπογείων δικτύων ύδρευσης και αποχετευτικών αγωγών.

Βεβαίως τα παραπάνω συνδυάζονται τόσο με τα ελλιπή μέτρα στεγανοποίησης κατά την φάση της κατασκευής, ακριβώς διότι ο κατασκευαστής εσφαλμένα έκρινε πως μια κατασκευή σε στεγνό έδαφος θα παραμείνει για πάντα στεγνή, ή βεβαίως και σε κακές πρακτικές στεγανοποίησης π.χ. με τη χρήση ακατάλληλων υλικών, αμέλεια εξυγίανσης του σκυροδέματος, διατρήσεις των υπογείων για την διέλευση αγωγών, απουσία περιμετρικών στρώσεων και δικτύων αποστράγγισης και πολλά άλλα ακόμη.

Από την παραπάνω ανάλυση εξάγεται καταρχάς ένα από πρώτο συμπέρασμα. Η στεγανοποίηση των υπογείων είναι μια εργασία που πρέπει να πραγματοποιείται σε κάθε νέα κατασκευή ανεξαρτήτως της ύπαρξης ή όχι υδάτων κατά την εκσκαφή για τη θεμελίωση. Βεβαίως στην αναγκαιότητα στεγανοποίησης κάτω από την γραμμή του εδάφους για την προστασία έναντι της εισροής υδάτων, πρέπει να προστεθεί και αυτή της ούτως ή άλλως απαίτησης προστασίας του φέροντος οργανισμού από διαβρώσεις σύμφωνα με το πρότυπο EN 1504. Συνεπώς η στόχευση είναι διπλή, αφενός η παρεμπόδιση διείσδυσης νερού, όποτε και αν αυτό εμφανιστεί και αφετέρου η προστασία από την πρώτη κιόλας μέρα του οπλισμένου σκυροδέματος από διαβρώσεις που προκαλούν τα διαβρωτικά συστατικά του υπεδάφους. Ως προς τις εργασίες στεγανοποιήσης και προστασίας των δομών (περιμετρικά τοιχία και πλάκα υπογείου) κάτω από το έδαφος απαιτείται υψηλή εξειδίκευση και τεχνογνωσία. Είναι ένα εξαιρετικά σύνθετο έργο που προϋποθέτει αφενός προηγμένα υλικά και λεπτομερείς εργασίες εξυγίανσης του σκυροδέματος, ενίοτε και σε συνδυασμό, όποτε αυτό είναι εφικτό, με την κατασκευή κατάλληλων λειτουργικών συστημάτων αποστράγγισης.

Θερμομόνωση και Σεισμική Μόνωση

Τα υπόγεια κατοικιών στη σύγχρονη αρχιτεκτονική αποτελούν όλο και πιο συχνά χρηστικούς και αξιοποιήσιμους χώρους, όπου αναπτύσσονται διάφορες δραστηριότητες, όπως αίθουσες αναψυχής για προβολή ταινιών, χώροι ανάπτυξης διαφόρων hobbies, γυμναστήρια ακόμη και δεξαμενές κολύμβησης. Επίσης, συχνά λειτουργούν ως κύριοι χώροι πώλησης διαφόρων καταστημάτων, όπως ένδυσης, υπόδησης, σούπερ μάρκετ κτλ. ή βοηθητικοί χώροι υποστήριξης επαγγελματικών δραστηριοτήτων, όπως σε καφέ, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία κτλ. Ως εκ τούτου, αποτελούν θερμαινόμενους χώρους που χρήζουν θερμομόνωσης όπως τα υπόλοιπα τμήματα ενός κτηρίου..

Οι ιδιαίτερες συνθήκες στις οποίες θα βρίσκεται το θερμομονωτικό – μονίμως σε κατάσταση υγρασίας και στατικών φορτίσεων – καθορίζει και τον τύπο του θερμομονωτικού, το οποίο σύμφωνα με τον DIN 4108-10 πρέπει να είναι εξηλασμένη πολυστερίνη με ειδικά χαρακτηριστικά:

  • μηχανικές αντοχές σε συμπίεση 300 – 700 kPa ανάλογα με τα φορτία σχεδιασμού,
  • υδατοαπορρόφηση με διάχυση υδρατμών μικρότερη από 5 %,
  • μέγιστο 1% παραμένουσας υγρασίας μετά από 300 κύκλους ψύξης απόψυξης χωρίς παράλληλα μεταβολή μεγαλύτερη του 10% στην αρχική αντοχή σε συμπίεση,
  • δεν παρουσιάζει ερπυσμό πάνω από 1,5% και συνολική μείωση πάχους πάνω από 2% μετά την παρέλευση 50 ετών υπό φορτίο 150-200 kPa.

Ιδανικά θερμομονωτικά για τέτοια χρήση είναι τα προϊόντα FIBRANxps 300/400/500/700L. Σε επίπεδο μεθοδολογίας κατασκευής των υπογείων και προκειμένου να εξαλείψουμε πλήρως τις θερμογέφυρες, σύμφωνα με τις απαιτήσεις για τα κτήρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης nZEB, υπάρχει μια ισχυρή ευρωπαϊκή τάση για θεμελιώσεις με πλάκα γενικής κοιτόστρωσης επί της θερμομόνωσης, σε αντικατάσταση της εσχάρας πεδιλοδοκών. Αξιοσημείωτο είναι πως η νέα αυτή τεχνολογία θερμομόνωσης με την κατασκευή πλάκας θεμελίωσης επί της εξηλασμένης πολυστερίνης FIBRANxps δίνει τη δυνατότητα σεισμικής μόνωσης. Η έννοια της σεισμικής μόνωσης αναφέρεται στην πρόσθετη αντισεισμική προστασία ενός κτιρίου από την επιτάχυνση που προκαλείται σε αυτό κατά την επίδραση του σεισμού. Όταν εφαρμόζονται οριζόντιες σεισμικές επιταχύνσεις, η χρήση του πατενταρισμένου συστήματος SEISMIC της FIBRAN παρέχει τη δυνατότητα το κτήριο να λειτουργεί με ένα εξαιρετικό συντελεστή στατικής τριβής (0,52-0,54) που αποσβένει σημαντικό μέρος της σεισμικής ενέργειας.

Η παραπάνω ολιστική επίλυση των σύνθετων ζητημάτων στεγανοποίησης, προστασίας σκυροδέματος, θερμομόνωσης και σεισμικής μόνωσης των υπογείων έχει διευρυμένη εφαρμογή σε νεόδμητα κτήρια του δημοσίου και ιδιαίτερα σε νέες σχολικές μονάδες στις σεισμογενείς χώρες τους Ευρωπαϊκού Νότου, ενώ μια πρώτη σημαντική εφαρμογή στην Ελλάδα αποτελεί το Πρώτο Έξυπνο Ενεργειακό Σπίτι του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη (ΕΚΕΤΑ) που ακολουθεί τα πρότυπο «έξυπνης δόμησης» isZEB.